Arteriyovenöz malformasyon (AVM), beyin damarları arasında genellikle doğumdan önce var olan anormal bağlantılardır... Anne karnında fetüs ilkel haldeyken beyin damarları arasında doğrudan bağlantılar bulunur. Bu bağlantılar normal şartlarda kılcal damarların gelişmesiyle zamanla kapanır. Ancak bazı kişilerde kapanmayarak atardamar ve toplardamarlar arasındaki ilkel bağlantılar doğumdan sonra da devam eder. Kan direkt olarak atar damarlardan toplar damara geçtiği için bu bölgede kan basıncı yüksektir. Yüksek basınç zamanla damarı zayıflatarak beyin kanamasına neden olabilir.. AVM’lerin kanama ihtimali yüksektir. Yaşanan beyin kanaması sonucu kalıcı felç ya da ölüm meydana gelebilir... Bu nedenle ciddi ve tehlikeli bir hastalıktır...
AVM'ler nadir görülürler.. Doğum sırasında mevcut olmasına rağmen, belirtileri her yaşta ortaya çıkabilir. AVM'si olan bazı kişilerde beyin anevrizması da görülebilir..
Arteriyovenöz malformasyon (AVM) belirtileri
AVM'li kişilerin yaklaşık yarısında, ilk belirti beyin kanamasıdır. Kanayan bir AVM bilinç bulanıklığı, konfüzyon, kulak çınlaması, başın bir veya daha fazla bölgesinde baş ağrısı, yürüme güçlüğü, bilinç kaybı, sara - epilepsi nöbetleri, görme bozukuğu vb. septomlara neden olur. Acil müdahale gerektirir. AVM’ler bazen kanamadan önce de semptomlara neden olabilir. Bu semptomlar arasında nöbetler, baş ağrısı, vücudun bir bölgesinde uyuşma, görme kaybı, konuşma güçlüğü, algıda zayıflık gibi beynin etkilenen bölgesine göre oldukça farklılık gösteren yakınmalar yer alır.
Teşhis
Fiziki muayene sonrası belirtilerinize göre aşağıdaki görüntüleme yöntemlerinden bir veya birkaçı kullanılarak teşhis konulabilir:
Beyin anjiyografisi
Bilgisayarlı tomografi (BT)
Baş MR
Manyetik rezonans anjiyografi (MRA)
Tedavisi
Kanamadan tespit edilen AVM’ler günümüzde başarılı bir şekilde tedavi edilebilmektedir. Kanamış AVM’lerde ise tedavinin amacı kanamayı kontrol altına aldıktan sonra mümkünse AVM'yi çıkartarak daha fazla komplikasyona neden olmasının önüne geçmektir.
Üç cerrahi tedavi seçeneği vardır. Bazı tedaviler bir arada kullanılabilir. AVM’nin konumuna, sayısına, çapına göre tedavi seçenekleri farklılık gösterir. Her tedavi seçeneğinin birbirinden üstün ve zayıf yanları vardır.
Açık beyin ameliyatı (Cerrahi rezeksiyon):
Anormal bağlantıyı ortadan kaldırır. Ameliyat kafatasında açılan bir açıklıktan gerçekleştirilir. Başarılı olursa kesin olarak AVM’yi tedavi eder.
Embolizasyon (endovasküler tedavi):
Kasık bölgesinde küçük bir kesiden damar içerisine kateter yönlendirilir. Beyindeki AVM’nin bulunduğu kan damarına ulaşılır. Tutkal benzeri bir madde anormal damarlara enjekte edilir. Bu, AVM'deki kan akışını durdurur ve kanama riskini azaltır. Bazen tek başına uygulanabilse de sıklıkla diğer tedavi seçeneklerinde kanama olasılığını azaltmak için kullanılır.
Radyo cerrahi:
Radyasyon doğrudan AVM alanına hedeflenir. Bu, AVM'nin sakatlanmasına ve küçülmesine neden olur. Kanama riskini azaltır. 1-3 yıl arasında radyasyonla yaralanan damar pıhtılaşarak AVM tamamen kapanır. Ameliyatla çıkarılması zor olan beynin derinlerindeki küçük AVM'ler için özellikle yararlıdır.
Hangi tedavinin uygulanacağı ya da daha yararlı olacağı hasta özelinde verilmesi gereken bir karardır. Arteriyovenöz malformasyon (AVM) konumuna, çapına, sayısına, kanamış olup olmamasına, hastanın yaşına, genel sağlık durumuna göre tedavi seçenekleri değişkendir.